روز جهانی عصای سفید گرامی باد

به گزارش معاونت فرهنگی و اجتماعی: روز جهانی عصای سفید که در ۱۵ اکتبر هر سال ( مطابق با ۲۴ مهر در ایران ) گرامی داشته می شود، روزی است برای حمایت و آگاهی بخشی درباره حقوق افراد نابینا و کم بینا و گسترش شناخت عمومی از مشکلات و توانایی های این افراد.

تاریخچه روز جهانی عصای سفید

سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی ملل متحد، (یونسکو) و شورای جهانی نابینایان در جلسه ای مشترک در سال ۱۹۵۰ میلادی، قانون «عصای سفید» را بررسی و تصویب کردند و روز ١۵ اکتبر برابر با ٢٣ مهر ماه را روز جهانی «عصای سفید» یا روز جهانی “ایمنی نابینایان” اعلام کردند. اﯾﻦ روز در ﺟﻬﺖ اﻫﻤﯿﺖ ﺑﻪ روﺷﻨﺪﻻن، ﺗﻮﺟﻪ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺑﻪ ﻣﺸﮑﻼت آﻧﻬﺎ و اﯾﺠﺎد ﻣﺤﯿﻂ ﻫﺎی ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮای اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﻨﺪﮔﺎن از ﻋﺼﺎی ﺳﻔﯿﺪ اﺳﺖ. قانون عصای سفید، تصویری جدید از نابینایان را در جامعه ترسیم کرده و از افراد نابینا می‌خواهد به منظور پشتیبانی از منافع خود، از تمام مفاد این قانون مطلع باشند. حق استفاده از کلیه امکانات رفاهی معمول در جامعه از سوی نابینایان، تشویق نابینایان به مشارکت در امور دولتی و اشتغال توسط دولت و رعایت کامل حقوق نابینایان به هنگام عبور و مرور از سوی رانندگان وسایل نقلیه از جمله مفاد این قانون است.

پس از آن دو تن از برجسته‌ترین محققان آمریکایی به نام‌های دکتر ناول‌ پری (ریاضیدان) و دکتر جاکوپس تن ‌بروک (حقوقدان)، توانستند قانونی در پانزدهمین روز از ماه اکتبر به عنوان قانون عصای سفید به تصویب برسانند و این روز را، به عنوان روز جهانی نابینایان نامگذاری کنند. در این قانون، تمامی حقوق اجتماعی فرد نابینا به عنوان عضوی از جامعه‌ متمدن، انعکاس یافته است.

عصای سفید نمادی از استقلال و توانمندی افراد نابینا است و این روز به عنوان فرصتی برای تاکید بر اهمیت توجه به نیازهای آنان و افزایش آگاهی عمومی در نظر گرفته می شود.

روز جهانی عصای سفید در ایران

نخستین تلاش‌ها در زمینه آموزش نابینایان در ایران به سال ۱۲۹۹ شمسی مربوط می‌شود. در این سال کار تعلیم و تربیت دانشآموزان نابینا با جذب ۵ دانش آموز نابینا در مدرسه‌ای در تبریز آغاز شد و توسط شخصی به نام «پاستور ارنست کریستوفل» توسعه یافت.
آموزشگاه نابینایان تبریز که تنها مرکز آموزش نابینایان در ایران محسوب می‌شد تا سال ۱۳۱۹ مشغول ارائه خدمات آموزش و تربیت حرفه‌ای به نابینایان بود و تعداد دانش آموزان نابینای تحت پوشش آن به ۴۵ نفر می‌رسید. در سال ۱۳۲۵ نیز خانمی انگلیسی به نام «گون گستر» آموزشگاهی برای دختران نابینا به نام نور آیین در شهر اصفهان تاسیس کرد.

کاربرد عصا به عنوان وسیله‌ی کمکی در آمد و شد نابینایان، از قرن‌ها پیش متداول بوده است؛ ولی استفاده از عصای سفید به شکل امروزی و به عنوان نمادی برای شناخت نابینایان، به بعد از جنگ جهانی اول برمی‌گردد. در سال ۱۹۲۱م. عکاسی از شهر بریستول انگلستان به نام جیمز بیگز – که در اثر سانحه‌ای بینائی خود را از دست داده‌ بود- برای در امان ماندن از گزند وسائل نقلیه در خیابان‌های اطراف محل زندگی‌اش ابتکار استفاده از عصای سفید را از آنِ خود کرد تا به راحتی برای همگان قابل دید باشد.